πως γίνεται η Διακοπή Καπνίσματος
Το κάπνισμα αποτελεί παγκόσμια μια από τις σημαντικότερες αιτίες νοσηρότητας και θανάτου. Το 70% των καπνιστών αναφέρουν ότι επιθυμούν να διακόψουν το τσιγάρο, αλλά μόνο το 25% από αυτούς το προσπαθούν. Η διακοπή του καπνίσματος είναι ιδιαίτερα δύσκολη όταν γίνεται με ατομική προσπάθεια, απογοητεύει γρήγορα τον καπνιστή, ο οποίος στη συνέχεια αποθαρρύνεται σε νέα προσπάθεια για διακοπή.
Είναι δύσκολη η διακοπή του καπνίσματος;
Η νικοτίνη είναι μια ουσία υπεύθυνη για την εξάρτηση. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) την περιέλαβε μαζί με τα ναρκωτικά και το αλκοόλ στις τρείς πιο εθιστικές ουσίες. Με την εισπνοή του καπνού από το τσιγάρο, η νικοτίνη μεταφέρεται στον εγκέφαλο μέσα σε μόλις 7 sec, προκαλώντας ευφορία , διάθεση και αυξημένη εγρήγορση. Η διακοπή του καπνίσματος οδηγεί στην εμφάνιση των συμπτωμάτων στέρησης (αυπνία, νευρικότητα, αύξηση όρεξης και βάρους, διαταραχές στη προωπικότητα κλπ). Εμφανίζονται συνήθως λίγες ώρες μετά τη διακοπή για να κορυφωθούν τις επόμενες 2-3 ημέρες, ενώ βαθμιαία υποχωρούν μετά την πρώτη εβδομάδα.
Τι προκαλεί το κάπνισμα;
- Καρκίνο
του πνεύμονα, της ουροδόχου κύστης, της γλώσσας, του λάρυγγα, του οισοφάγου, του παγκρέατος.
- Χ.Α.Π. (Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια)
90% των ασθενών με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια είναι καπνιστές, ενώ το τσιγάρο επιδεινώνει το βρογχικό άσθμα και μειώνει την ανταπόκριση στη θεραπεία.
- Καρδιοαγγειακά νοσήματα
Το κάπνισμα αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου, αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων, ενώ προκαλεί βλάβες και σε άλλα αγγεία του σώματος.
- Σακχαρώδης διαβήτης
Αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη καθώς και των επιπλοκών.
- Γαστρεντερικό σύστημα
Αυξάνει τη συχνότητα των ελκών και επιδεινώνει τα συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.
- Σεξουαλική υγεία
Μπορεί να προκαλέσει ανικανότητα στους άνδρες και υπογονιμότητα και πρόωρη εμμηνόπαυση στις γυναίκες.
- Αισθητικά προβλήματα
Προκαλεί ρυτίδες κυρίως γύρω από το στόμα, τριχόπτωση, βλάβες στα δόντια και κίτρινα νύχια.
- Κάπνισμα και Κύηση
Η νικοτίνη μεταφέρεται μέσω τoυ πλακούντα και εναποτίθεται στους ιστούς του εμβρύου.
Το κάπνισμα έχει ενοχοποιηθεί για πρόωρο τοκετό, αποκόλληση πλακούντα, καθυστέρηση στην ανάπτυξη των εμβρύων και διαταραχές στην ανάπτυξη του νευρικού συστήματος καθώς και για αυξημένη συχνότητα παιδικού άσθματος.
Μέθοδοι διακοπής καπνίσματος
- Υποκατάστατα νικοτίνης
Διατίθενται σε 4 μορφές: διαδερμικό έμπλαστρο, τσίχλα, υπογλώσσιο χάπι και εισπνευστήρας (πιπάκια).
Η νικοτίνη που περιέχουν διεγείρει τους αντίστοιχους εγκεφαλικούς υποδοχείς και εξαφανίζει τα συμπτώματα στέρησης. Δεν θα πρέπει κανείς να υπερβαίνει την προτεινόμενη δοσολογία, ενώ δεν έχει αποδειχθεί η ασφάλεια χορήγησης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Επίσης, μπορεί να χορηγηθούν και σε άτομα που πάσχουν από καρδιοαγγειακά νοσήματα.
- Βουπροπιόνη(Ζyban)
Αρχικά χρησιμοποιήθηκε ως αντικαταθλιπτικό και στη συνέχεια βρέθηκε ότι βοηθάει στη διακοπή του καπνίσματος.
Χορηγείται με τη μορφή χαπιού αρχικά μία και στη συνέχεια δύο φορές την ημέρα. Η διάρκεια θεραπείας είναι 2 μήνες, ενώ μπορεί να συνδυαστεί με υποκατάστατα νικοτίνης.
- Βαρενικλίνη (Champix)
Εμποδίζει τη δέσμευση της νικοτίνης στους υποδοχείς της, μειώνοντας έτσι την επιθυμία για κάπνισμα, τα συμπτώματα στέρησης και το αίσθημα επιβράβευσης που προκαλεί το κάπνισμα.
Χορηγείται με τη μορφή χαπιού και η διάρκεια θεραπείας είναι 12 εβδομάδες.
- Ηλεκτρονικό τσιγάρο
Πρόκειται για μία συσκευή που μοιάζει με τσιγάρο και ο καπνιστής εισπνέει ένα μείγμα που αποτελείται από νικοτίνη και διάφορες άλλες ουσίες.
Δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία που να τεκμηριώνουν την ασφάλειά του και επομένως δεν μπορεί να προταθεί από τους γιατρούς ως μέθοδος διακοπής του καπνίσματος.
Πρόκειται για μη ελεγμένο επιστημονικά προϊόν, ενώ υπάρχουν επιστημονικές έρευνες που δείχνουν ότι τα προϊόντα που περιέχει ενέχουν κινδύνους για την υγεία των καπνιστών (περιεχόμενο ανακοίνωσης Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας).